Gdzie do Chorwacji – najlepsze miejsca na wakacje

Gdzie leży Chorwacja?

Chorwacja, usytuowana w południowej Europie nad Morzem Adriatyckim, to miejsce pełne uroków. Z granicami z Słowenią na północnym zachodzie, Węgrami na północy, Serbią na wschodzie oraz Bośnią i Hercegowiną i Czarnogórą na południu, stanowi kluczowy punkt na Bałkanach. Tak strategiczna lokalizacja sprawia, że kraj ten cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród turystów z różnych zakątków Europy.

Co roku setki tysięcy osób przybywają, by cieszyć się:

• pięknymi plażami,
• malowniczymi miasteczkami,
• wyjątkowymi atrakcjami przyrodniczymi.

Chorwackie wybrzeże zachwyca krystalicznie czystą wodą, dzięki czemu wakacje spędzone w tym regionie stają się niezapomnianym doświadczeniem.

Co sprawia, że Chorwacja jest popularnym kierunkiem wakacyjnym?

Chorwacja zyskała sobie miano jednego z ulubionych kierunków urlopowych, a to dzięki niezwykłym atrakcjom, które oferuje. Malownicze wybrzeże Morza Adriatyckiego kusi pięknymi plażami i urokliwymi wyspami, takimi jak:

• Hvar,
• Brač,
• Korčula.

Stając się idealnym miejscem zarówno do relaksu, jak i uprawiania sportów wodnych. Niemniej jednak nie tylko słońce i piasek przyciągają turystów. Bogata w zabytki architektura, świadectwo burzliwej historii, odgrywa tu równie ważną rolę. Miasta takie jak Dubrownik i Split zachęcają do eksploracji ich starożytnych murów, pałaców oraz świątyń, które przenoszą odwiedzających w czasie.

Chorwacja to także prawdziwy skarb naturalnych atrakcji. Park Narodowy Jezior Plitwickich zachwyca oszałamiającymi wodospadami oraz zróżnicowanymi ekosystemami, oferując niezapomniane widoki. Śródziemnomorski klimat sprzyja aktywnemu wypoczynkowi, a miłośnicy sportów znajdą tu idealne warunki do:

• żeglowania,
• nurkowania,
• wędrówek po malowniczych szlakach.

Kiedy już mowa o przyjemnościach, turyści chętnie sięgają po lokalne smaki, w tym oliwę z oliwek i wina, które doskonale podkreślają kulinarne bogactwo regionu. Wyjazd do Chorwacji to nie tylko czas relaksu, ale także szansa na odkrywanie fascynującej kultury, tradycji oraz wyjątkowych smaków. Te wszystkie aspekty czynią ten kraj niezwykle atrakcyjnym dla podróżników z różnych zakątków świata.

Kiedy najlepiej odwiedzać Chorwację, aby uniknąć tłumów?

Idealny moment na wakacje w Chorwacji, aby uniknąć tłumów, przypada na wiosnę – szczególnie w maju i czerwcu – oraz na jesieni, czyli we wrześniu i październiku. W tych okresach panują sprzyjające warunki atmosferyczne, które zachęcają do aktywności na świeżym powietrzu. Temperatury są wystarczająco przyjemne zarówno do zwiedzania, jak i relaksu.

Co więcej, wiosna i jesień to czas, gdy ceny są niższe, co czyni wakacje bardziej dostępnymi dla wielu osób. Koszty zakwaterowania oraz atrakcji turystycznych są znacząco mniejsze niż w sezonie letnim, gdy popularne miejsca przeżywają prawdziwe oblężenie ze strony turystów. Dzięki uniknięciu największego ruchu w lipcu i sierpniu, można cieszyć się spokojniejszym zwiedzaniem oraz obcowaniem z urokami chorwackiej przyrody i architektury.

Warto poświęcić czas na odkrywanie zabytków Dubrownika oraz podziwianie malowniczych wybrzeży. Dodatkowo, rezerwacja noclegów w tym czasie jest znacznie prostsza, co podnosi komfort całej podróży.

Jak dotrzeć do Chorwacji? Samochodem czy samolotem?

Podróż do Chorwacji można zrealizować na dwa kluczowe sposoby: samochodem lub samolotem. Wybór odpowiedniej metody transportu zazwyczaj zależy od naszych indywidualnych preferencji oraz planów.

Podróżując własnym autem, zyskujemy dużą elastyczność, a także możliwość odkrywania różnych regionów kraju w dogodnym dla nas tempie. Trasę można zainaugurować w Polsce, a czas przejazdu bywa różny – od 10 do 14 godzin, w zależności od punktu wyjazdu i wybranej trasy. Co więcej, samochód umożliwia nam zatrzymanie się w interesujących miejscach po drodze, na przykład nad malowniczym Jeziorem Balaton na Węgrzech.

Drugą opcją jest przelot samolotem, co wiąże się z większą szybkością podróży. W Chorwacji znajduje się pięć głównych lotnisk:

• Zagrzeb,
• Dubrownik,
• Split,
• Zadar,
• Pula.

Czas lotu wynosi zaledwie od 1,5 do 2 godzin. Po przylocie, turyści mają do dyspozycji różne możliwości transportowe – mogą wynająć samochód, skorzystać z komunikacji autobusowej lub transferów, co zdecydowanie ułatwia dotarcie do ich ostatecznych celów.

Warto zatem wziąć pod uwagę osobiste preferencje, dostępny budżet oraz plany wakacyjne przy wyborze formy transportu. Osoby, które preferują dłuższe zwiedzanie kraju, z pewnością skorzystają z opcji samochodowej. Z kolei samolot będzie doskonałym rozwiązaniem dla tych, którzy pragną szybko dotrzeć do wymarzonego miejsca, pomijając zbędne przystanki.

Jakie regiony turystyczne znajdują się w Chorwacji?

Chorwacja to kraj obfitujący w różnorodne regiony turystyczne, które przyciągają podróżników z najdalszych zakątków świata. Oto pięć miejsc, które szczególnie wyróżniają się swoim urokiem:

1. Istria – region ten zachwyca malowniczymi miasteczkami, takimi jak Rovinj czy Pula. Oferuje znakomite jedzenie oraz wina, a także niezapomniane festiwale kulinarne. Malownicze wybrzeża dodatkowo podkreślają jego unikalny charakter.
2. Kvarner – charakteryzuje się zróżnicowanym krajobrazem, łącząc góry z idyllicznymi plażami. Niezwykłe miejscowości, jak Opatija, Rijeka oraz wyspa Krk, przyciągają swoją śródziemnomorską atmosferą i bogactwem natury.
3. Dalmacja Północna – to region o zachwycających widokach oraz bogatej historii. Zadar urzeka zarówno rzymskimi zabytkami, jak i nowoczesnymi atrakcjami, takimi jak słynne Morskie Organy, które wprowadzają swoisty klimat nadmorskiego miasta.
4. Dalmacja Środkowa – tutaj można dostrzec niezwykłe krajobrazy i piękną architekturę. Split, z Pałacem Dioklecjana, stanowi kluczowy punkt regionu, natomiast pobliskie wyspy Hvar i Brač są wymarzoną destynacją dla tych, którzy pragną odpoczynku.
5. Dalmacja Południowa – to prawdziwa perła, której centralnym punktem jest Dubrownik, wpisany na listę UNESCO. Miasto zachwyca nie tylko swoją architekturą, ale także wspaniałymi widokami z górujących nad Adriatykiem murów.

Każdy z tych regionów oferuje unikalne doświadczenia, co czyni Chorwację niezwykle atrakcyjnym celem na wakacje. Niezależnie od tego, czy chcesz zrelaksować się na plaży, odkrywać zabytki, czy delektować się lokalną kuchnią, z pewnością znajdziesz coś, co przypadnie Ci do gustu.

Co czyni Półwysep Istria sercem Chorwacji?

Półwysep Istria, często określany jako serce Chorwacji, zachwyca swoim bogatym dziedzictwem:

• historycznym, gdzie można zobaczyć imponujące rzymskie zabytki, jak amfiteatry i fora,
• kulturowym, które fascynują każdego, kto pragnie zgłębić lokalne dzieje,
• kulinarnym, z rozległymi winnicami i oliwnymi gajami, które produkują wyjątkowe lokalne przysmaki, w tym wino i oliwę z oliwek.

Szczególne miejsce w kulinarnym krajobrazie zajmują trufle, uważane za prawdziwy delikates Istrii. Kultura tego miejsca to harmonijna mieszanka włoskich i chorwackich wpływów, co znajduje odzwierciedlenie w architekturze, języku i lokalnych tradycjach.

Rośnie popularność festiwali kulinarnych oraz restauracji serwujących regionalne potrawy, co przyciąga coraz większą liczbę turystów, oferując im niezapomniane doznania smakowe. Zróżnicowane krajobrazy Istrii, od malowniczych wybrzeży po zielone wzgórza, czynią ten region nie tylko atrakcyjnym celem turystycznym, ale także prawdziwym centrum chorwackiej kultury.

Dlatego Istria przyciąga podróżnych z różnych zakątków świata, oferując im niezapomniane chwile w pięknym otoczeniu.

Dlaczego Dalmacja Południowa jest nazywana perłą chorwackiego wybrzeża?

Dalmacja Południowa, często określana jako perła chorwackiego wybrzeża, zachwyca przybyszów swoim unikalnym urokiem. Serce tego regionu bije w Dubrowniku, którego Stare Miasto, wpisane na listę UNESCO, zachowało swoje historyczne piękno. Otoczone malowniczymi widokami Adriatyku i pełne urokliwych zabytków, przyciąga rzesze turystów, czyniąc je jedną z najważniejszych atrakcji w Chorwacji.

W tym regionie nie brakuje także zachwycających plaż. Plaża Banje w Dubrowniku oraz plaże w Cavtat to idealne miejsca dla miłośników opalania i wypoczynku. Ich krystalicznie czysta woda oraz oszałamiające krajobrazy sprawiają, że są doskonałe do kąpieli oraz uprawiania sportów wodnych.

Dodatkowym atutem Dalmacji Południowej są malownicze wyspy, takie jak Lokrum czy archipelag Elafitów, które zachęcają do odkrywania piękna tamtejszej przyrody oraz bogactwa lokalnej flory i fauny.

Nie można zapomnieć o gastronomicznym bogactwie tego regionu, gdzie świeże owoce morza i regionalne specjały wspaniale odzwierciedlają chorwacką tradycję kulinarną. Słoneczny klimat sprawia, że Dalmacja Południowa jest idealnym celem podróży o każdej porze roku.

Łączy ona nie tylko naturalne piękno, ale również bogactwo historii i kultury, przez co staje się atrakcyjna dla turystów z całego świata.

Jakie atrakcje oferuje Dalmacja Północna?

Dalmacja Północna to prawdziwy raj dla turystów, którzy szukają niezapomnianych atrakcji. Zadar, jako centralny punkt regionu, zachwyca nie tylko rzymskimi ruinami, ale także unikalnymi nowoczesnymi konstrukcjami, takimi jak Morskie Organy. To idealne miejsce dla osób zakochanych w architekturze i historii, a dodatkowo oferuje zapierające dech w piersiach widoki na Adriatyk.

Szybenik, ze swoją słynną katedrą św. Jakuba, również przyciąga dużą uwagę. Urok jego wąskich uliczek, zabytkowych budowli oraz malowniczych nadmorskich pejzaży tworzy wyjątkowy klimat. Warto również zwrócić uwagę na dwa pobliskie parki narodowe: Paklenicę i Kornati, które urzekają spektakularnymi widokami oraz doskonałymi warunkami do aktywnego spędzania czasu, jak:

• wędrówki,
• żeglowanie.

Kurorty turystyczne takie jak Św. Filip i Jakov, Biograd czy Vodice oferują relaks na wakacjach. Czekają tam piękne plaże oraz mnóstwo różnorodnych atrakcji. Kuszą czystą wodą, a okoliczne restauracje serwują pyszności typowe dla chorwackiej kuchni. Dla entuzjastów natury, Kanion rzeki Zrmanja to idealne miejsce do odkrywania. Oferuje niesamowite widoki i wiele okazji do uprawiania sportów wodnych. Dalmacja Północna zaspokaja różnorodne potrzeby, łącząc chwile wypoczynku z aktywnym stylem życia. Każda wizyta w tym regionie z pewnością zapadnie w pamięć na długo.

Jakie są najważniejsze zabytki w Chorwacji?

Chorwacja, z niezwykle bogatym dziedzictwem kulturowym, urzeka turystów z różnych zakątków globu. Kraj ten skrywa mnóstwo wspaniałych zabytków, które z pewnością zasługują na szczególną uwagę. Przykładem jest Stare Miasto w Dubrowniku, które można określić prawdziwym architektonicznym skarbem. Jego potężne mury obronne zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, a niezwykłe gotyckie i renesansowe budynki zachwycają wszystkich odwiedzających. Nie można zapomnieć o Pałacu Dioklecjana w Splicie, monumentalnej budowli z czasów rzymskich, stanowiącej serce miejskiego życia w Splicie. Również wpisany na listę UNESCO, imponuje zarówno swoją okazałą architekturą, jak i fascynującą historią. Dalej mamy Amfiteatr w Puli, który jest jednym z najlepiej zachowanych rzymskich amfiteatrów w Europie. To miejsce wciąż tętni życiem, będąc gospodarzem wielu kulturalnych wydarzeń i koncertów, co czyni go doskonałym przykładem starożytnej architektury. Warto również zwrócić uwagę na Trogir, miasto, które zdołało zachować swoje średniowieczne piękno oraz bogate zabytki renesansowe. Jego urokliwa starówka, podobnie jak Dubrownik, także została umieszczona na liście UNESCO, co stanowi doskonałe połączenie historii z nowoczesnością. Każdy z tych obiektów przyciąga turystów i ukazuje bogactwo historii Chorwacji, sprawiając, że kraj ten staje się niezwykle atrakcyjnym celem podróży.

Co warto zobaczyć w Dubrowniku?

Dubrownik to niezwykłe miejsce, które na pewno zachwyci każdego. Jego Stare Miasto urzeka imponującymi murami obronnymi oraz urokliwymi uliczkami, które zapraszają do spacerów. Stradun, główna ulica miasta, to idealny wybór na relaksujący spacer, gdzie można podziwiać takie perełki jak:

• Pałac Sponza,
• wieża Minčeta.

To miejsce jest pełne historii i znalazło się na liście UNESCO, co tylko podkreśla jego znaczenie. Warto też wspiąć się na wzgórze Srđ, skąd roztacza się niesamowity widok na malownicze miasto oraz błękitne wody Morza Adriackiego. Nie można pominąć:

• kościoła św. Błażeja,
• Katedry Wniebowzięcia NMP,

które są doskonałymi przykładami przepięknej chorwackiej architektury. Dubrownik to także prawdziwy raj dla miłośników dobrej kuchni. W licznych restauracjach serwowane są świeże owoce morza oraz wina z lokalnych winnic. Ta różnorodność atrakcji – od bogatej historii po wyśmienite jedzenie – sprawia, że miasto staje się obowiązkowym punktem na mapie każdego turysty odwiedzającego Chorwację.

Jakie naturalne atrakcje można odkryć w Parku Narodowym Jezior Plitwickich?

Park Narodowy Jezior Plitwickich to jedno z najpiękniejszych zakątków natury w Chorwacji, znane z niezwykłego systemu szesnastu krasowych jezior. Każde z tych zbiorników ma swoją unikalną barwę, będącą wynikiem różnorodności minerałów oraz organizmów wodnych. Woda w jeziorach przechodzi przez paletę kolorów — od intensywnego błękitu, przez soczystą zieleń, aż po stonowaną szarość. Właśnie dlatego ten park jest rajem dla fotografów. Oprócz jezior, znajdują się tu również oszałamiające wodospady, które tworzą malownicze kaskady. Chociaż nie mają one konkretnych nazw, ich obecność znacznie wzbogaca widoki, zachwycające każdego, kto wybierze się na spacery po szlakach.

Cała trasa obejmuje około 18 kilometrów ścieżek pieszych oraz 8 kilometrów tras dla turystów, co sprzyja dokładnemu odkrywaniu tego urzekającego miejsca. Flora i fauna Parku Narodowego Jezior Plitwickich są niezwykle zróżnicowane. Spotkać możemy wiele gatunków roślin, w tym rzadkie paprocie i charakterystyczne dla regionu drzewa, takie jak buk czy świerk. Park stanowi również dom dla różnych ptaków, ssaków oraz gadów — od jeleni, przez lisów, po żółwie. Ta różnorodność biologiczna sprawia, że każdy spacer to okazja do fascynujących odkryć.

Warto również rozejrzeć się po parku, by podziwiać zachody słońca nad jeziorami. Oferowane punkty widokowe dostarczają zapierających dech w piersiach panoram. Nie można pominąć centrum informacji turystycznej, gdzie dostępne są ciekawe informacje na temat lokalnych atrakcji oraz historii tego niezwykłego miejsca. Dla wielu odwiedzających najlepszym momentem na zwiedzanie parku są wczesne poranki lub późne popołudnia, kiedy tłumy turystów są mniejsze. Park Narodowy Jezior Plitwickich niewątpliwie stanowi jedno z najcenniejszych miejsc w Chorwacji, urzekając nie tylko swoim malowniczym krajobrazem, lecz także unikalnym ekosystemem.

Jakie są najlepsze plaże w Chorwacji?

Chorwacja urzeka swoją różnorodnością plaż, które zadowolą każdego miłośnika słońca i wody. Niezwykle popularnym miejscem jest plaża Złoty Róg (Golden Horn) na wyspie Brač, znana ze swojego unikalnego kształtu, który zmienia się w rytmie prądów i wiatru.

Riwiera Makarska, z malowniczymi miejscowościami takimi jak Brela i Baška Voda, oferuje wspaniałe piaszczyste oraz żwirowe plaże, idealne do relaksu i kąpieli w ciepłej wodzie. Wyspa Krk, największa w chorwackim archipelagu, również przyciąga turystów, szczególnie Vela Plażą, która jest rajem dla rodzin z dziećmi.

W okolicach Dubrownika można zaś odkryć urokliwe plaże, na przykład Banje, które zachwycają niepowtarzalnymi widokami na historyczne centrum miasta. Nie można zapomnieć o kamienistych wodach, które znane są w wielu rejonach chorwackiego wybrzeża.

Takie plaże oferują krystalicznie czystą wodę oraz doskonałe warunki do nurkowania. Dzięki tej bogatej ofercie, każdy znajdzie w Chorwacji swoją wymarzoną plażę i spędzi niezapomniane chwile nad Adriatykiem.

Jakie miejsca w Chorwacji są idealne na wakacje z dziećmi?

Chorwacja to fantastyczny kierunek na rodzinne wakacje, łączący w sobie przyjemność i bezpieczeństwo. Półwysep Istria, słynący z licznych atrakcji, cieszy się szczególną popularnością. Do jego atutów należą:

• aquaparki,
• parki rozrywki,
• plaże przyjazne dzieciom.

Na przykład, Istralandia w Brtonigla jest prawdziwym rajem dla rodzin, z mnóstwem zjeżdżalni i basenów, które zachwycą najmłodszych. Dubrownik, z urokliwymi uliczkami i imponującymi murami obronnymi, oferuje wiele interesujących miejsc dla dzieci. Plaża Banje to idealne miejsce do zabawy w piasku, a Muzeum Historii Naturalnej zadba o ciekawe zajęcia edukacyjne. Natomiast w Splicie rodziny mogą odkrywać fascynujący Pałac Dioklecjana oraz spacerować promenadą Riva, która zaprasza do relaksu nad morzem. Region ten obfituje w piękne plaże i restauracje serwujące lokalne przysmaki, co sprzyja rodzinnym obiadom w urokliwej atmosferze.

Riwiera Makarska, słynąca z krystalicznie czystej wody, przyciąga miłośników sportów wodnych. Można tu wynająć łódź lub spróbować snorkelingu, co z pewnością dostarczy niezapomnianych wrażeń. Dzięki malowniczym krajobrazom i łagodnemu klimatowi, to idealne miejsce na aktywne spędzanie czasu. Rodziny, które zdecydują się na Chorwację, z pewnością docenią bogactwo atrakcji, które zaspokoją potrzeby najmłodszych.

Jakie atrakcje turystyczne mogą znaleźć rodziny w Chorwacji?

Chorwacja to doskonały kierunek na rodzinne wakacje, gdzie każdy znajdzie coś dla siebie. Urokliwe plaże wzdłuż Morza Adriatyckiego przyciągają turystów swoim pięknem. Warto również odwiedzić różnorodne parki narodowe, jak:

• Park Narodowy Jezior Plitwickich, znany z breathtaking wodospadów i szesnastu malowniczo położonych jezior,
• rodzinne wyprawy na świeżym powietrzu, obejmujące wędrówki i obserwowanie dzikiej przyrody,
• liczne atrakcje w miastach, takich jak Split.

W Split Zoo oraz na Parku Marjan dzieci mogą bawić się i poznawać różne gatunki zwierząt oraz ich naturalne środowisko. Chorwacja dysponuje również wieloma aquaparkami, na przykład Istralandia, które zachwycają zjeżdżalniami i basenami, stanowiąc idealne miejsce na wspólne rodzinne przygody.

Ponadto, wakacje w tym kraju to świetna okazja do spróbowania sportów wodnych. Możesz wynająć kajak lub zanurzyć się w krystalicznie czystej wodzie Adriatyku podczas snorkelingu. Takie aktywności sprzyjają zacieśnianiu więzi i wspólnemu spędzaniu czasu.

Nie można zapominać o pysznej kuchni chorwackiej, która z pewnością zaskoczy młodych smakoszy swoimi różnorodnymi smakami. Dzięki temu wakacje w Chorwacji będą pełne niezapomnianych przeżyć, łączących piękno krajobrazów, bogatą historię i wspólną zabawę.

Jakie lokalne smaki warto spróbować w Chorwacji?

Chorwacja to kraj pełen smaków, w którym przeplatają się tradycje śródziemnomorskie i bałkańskie. Warto zatem spróbować jej lokalnych specjałów, które potrafią zachwycić podniebienia. W tej kuchni owoce morza zajmują specjalne miejsce – świeże ryby, jak dorada czy mulet, często goszczą w menu nadmorskich restauracji. Nie można również pominąć pršutu, czyli dalmatyńskiej szynki, znanej ze swojego unikalnego smaku, który doskonale komponuje się z regionalnymi serami.

Przykładem takiego sera jest Paški sir z wyspy Pag – charakteryzuje się intensywnym smakiem i zazwyczaj podawany jest z oliwą z oliwek pochodzącą z tego samego regionu. Zresztą, oliwa z oliwek wytwarzana w Dalmacji zdobyła wiele nagród za swoją jakość, co tylko potwierdza jej wyjątkowość.

Wina, takie jak Plavac Mali z Dalmacji oraz Malvazija z Istrii, również zasługują na uwagę – znane są ze swoich niepowtarzalnych walorów smakowych i świetnie komponują się z lokalnymi potrawami, a często można je spróbować w tawernach, które oddają istotę chorwackiej gościnności.

Niezapomnianym doświadczeniem jest również rakija, lokalny destylat, podawany zazwyczaj przed posiłkiem jako aperitif. Szczególnie cenione są trunki owocowe, takie jak te wytwarzane z:

• brzoskwiń,
• wiśni,
• gruszek.

Chorwacja jest także organizatorem rozmaitych festiwali kulinarnych, które celebrują lokalne smaki i tradycje. To wspaniała okazja, aby odkryć bogactwo chorwackiej kuchni i zasmakować w niezapomnianych potrawach, które na pewno zaspokoją twój apetyt i dostarczą wyjątkowych wrażeń.

Jakie są najpopularniejsze aktywności na wakacjach w Chorwacji?

Chorwacja to kraj, który przyciąga podróżnych swoją różnorodnością atrakcji. Znajdziesz tu wiele popularnych sposobów na spędzenie wakacji, zarówno dla tych pragnących odpocząć, jak i miłośników aktywnego stylu życia.

• pływanie w krystalicznie czystych wodach Adriatyku,
• raj dla miłośników słońca oraz sportów wodnych,
• nurkowanie w bogatych akwenach,
• windsurfing,
• kajakarstwo po malowniczych wyspach, takich jak Hvar i Brač,
• rozbudowana sieć tras rowerowych,
• wędrówki po górach w Dalmacji, szczególnie w Parku Narodowym Paklenica,
• zwiedzanie historycznych miejsc, takich jak Stare Miasto w Dubrowniku i Pałac Dioklecjana w Splicie,
• rejsy po wyspach, umożliwiające odkrywanie mniej znanych, aczkolwiek urokliwych lokalizacji.

Dzięki tej różnorodności każdy turysta z pewnością znajdzie coś dla siebie, łącząc aktywne spędzanie czasu z relaksem w pięknych okolicznościach przyrody.