Gamrat

---

Historia

Zakład Gamrat ma bogatą historię sięgającą czasów przedwojennych, a jego powstanie sięga decyzji z 27 października 1936 roku. Był on częścią rozbudowy Centralnego Okręgu Przemysłowego jako filia Państwowej Wytwórni Prochów w Pionkach. Budowę zakładu zlokalizowanego w Krajowicach, zaledwie 4 km od Jasła, zainaugurowano w lipcu 1937 roku, na terenach Davidów należących kiedyś do rycerskiego rodu Gamratów, co przyczyniło się do nadania mu takiej nazwy.

Mimo postępów w budowie, uruchomienie produkcji przed wybuchem II wojny światowej nie miało miejsca. W czasie konfliktu zakład został częściowo zdemontowany przez Niemców, a to, co pozostawiono, służyło do produkcji dla potrzeb Wehrmachtu. W obiekcie funkcjonowała silna grupa ruchu oporu. Niestety, w wyniku działań wojennych zginęło 32 pracowników zakładu.

Po zakończeniu działań wojennych, fabryka, podobnie jak wiele innych obiektów w Jaśle, wymagała gruntownej odbudowy. W 1950 roku podjęto się rekonstrukcji, wykorzystując do tego wyposażenie fabryki amunicji, które pozyskano z Niemiec w ramach reparacji wojennych. Produkcja ruszyła dopiero w 1956 roku, a zakład przyjął nazwę „Wytwórnia Chemiczna nr 12 w Krajowicach”, z pierwotnym celem przeznaczenia całej produkcji dla wojska. Okazało się jednak, że jedynie 10-15% zdolności produkcyjnych było potrzebnych dla wojska, co skłoniło do uruchomienia w 1957 roku produkcji środków ochrony roślin oraz żywic formaldehydowo-fenolowych do produkcji płyt gramofonowych. W 1958 roku zakład zmienił nazwę na Zakłady Chemiczne Gamrat.

W kolejnych latach zakład wprowadzał nowe produkty. W latach 1958-1976 wprowadzono na rynek m.in. wykładziny podłogowe „Nitroleum”, płytki podłogowe z PCW oraz okładziny ścienne „Pianivil”. W 1963 roku rozpoczęto produkcję profili i rur z PCW, a w 1972 roku z polietylenu.

W latach 70-tych XX wieku powstał oddział pirotechniki, który stał się częścią produkcji specjalnej. Obecnie funkcjonuje jako samodzielna spółka PHO i produkuje prochowe ładunki napędowe do różnych systemów uzbrojenia, takich jak granatniki RPG-7 i RPG-76. W latach 80-tych zakład osiągnął maksymalne zatrudnienie przekraczające 2000 pracowników, z których 500 pracowało w wydziale produkcji specjalnej.

Zakład Gamrat prowadził również ośrodki wczasowe nad morzem w Mrzeżynie, w Bieszczadach w Rzepedzi oraz na południu powiatu jasielskiego w Krempnej. W 1974 roku uruchomiono Zakładowy Ośrodek Informatyki Etogam, który dostarczał obliczenia dla innych zakładów, takich jak Polifarb Dębica czy Zakłady Chemiczne w Pustkowie.

Rok 1979 przyniósł powstanie Ośrodka Badawczo-Rozwojowego ERG, który odpowiadał za projektowanie i wytwarzanie maszyn dla produkcji specjalnej. W Brzozowie z kolei działał zamiejscowy oddział, który w latach 90-tych XX wieku przekształcił się w samodzielny zakład przetwórczy tworzyw sztucznych ARTGOS.

Najnowsze wydarzenia

W wyniku przemian ustrojowych zachodzących w Polsce w latach 90-tych, sektor produkcji wojskowej doświadczył znacznego spadku zatrudnienia, co wiązało się z ograniczeniem mocy wytwórczych. Utrzymanie linii produkcyjnej związanej z produkcją paliw do pocisków PPZR Grom okazało się kluczowe dla przetrwania.

W 2001 roku, z powodu niesatysfakcjonującej kondycji finansowej przedsiębiorstwa, nastąpiła sprzedaż linii do produkcji styropianu spółce Arbet. Warto również zauważyć, że w roku 2000 dyrekcja zakładu Gamrat podjęła decyzję o wdrożeniu planu redukcji zatrudnienia, który miał na celu zmniejszenie liczby pracowników z ok. 1300 do około 700. Proces ten zrealizowano etapowo i zakończono w 2003 roku.

W 2007 roku, w odpowiedzi na potrzeby rynku, zainstalowano nową linię produkcyjną wykładzin, co pozwoliło na zwiększenie liczby zatrudnionych o 100 osób.

Istotnym momentem w historii firmy miała miejsce 30 kwietnia 2014 roku, kiedy to Gamrat sprzedał swoje 100% udziały w spółce Gamrat Wykładziny Sp. z o.o. francuskiej firmie Tarkett. Całkowita wartość tej transakcji wyniosła 92,4 mln zł.

Następnie, w marcu 2015 roku, uruchomiono nową linię do produkcji dwukolorowych rur warstwowych z polietylenu, której koszt wyniósł 1,4 mln zł. W tym samym roku Gamrat planował kolejny krok rozwojowy związany z inwestycją w „Deski tarasowe z kompozytów”. W tym ramach zakupiono linię produkcyjną od firmy Bausano, za kwotę 2,5 mln zł, która posłuży do wytwarzania desek i legarów tarasowych z mączki drzewnej oraz PVC (WPC).

Prywatyzacja

W dniu 1 sierpnia 1996 roku dokonano kluczowej zmiany w strukturze przedsiębiorstwa, przekształcając je z jednostki państwowej w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa.

Następnie nastąpił proces dalszego przekształcania, w wyniku którego powstało kilka spółek; największą z nich stały się Zakłady Tworzyw Sztucznych Gamrat SA, które kontynuowały działalność poprzednich zakładów państwowych, natomiast inne jednostki utworzono z rozmaitych jednostek pomocniczych.

W kontekście prywatyzacji części cywilnej, 1 stycznia 2003 roku, wydzielono wydział produkcji specjalnej do nowo utworzonej Zakład Produkcji Specjalnej (ZPS) sp. z o.o. W marcu 2008 roku, całość udziałów ZPS została nabyta przez Bumar Sp. z o.o., co doprowadziło do jej włączenia w skład Grupy Bumar oraz później do Polskiego Holdingu Obronnego.

W 2004 roku Ministerstwo Skarbu podjęło decyzję o wstrzymaniu planowanej prywatyzacji, uznając, że cena, za którą zakład miał być sprzedany, jest zbyt niska. Dopiero 18 czerwca 2008 roku minister skarbu państwa, Aleksander Grad, podpisał decyzję o rozpoczęciu prywatyzacji spółki.

W 2009 roku rozpoczęto negocjacje, w których uczestniczyło osiem podmiotów. Do dalszych rozmów dopuszczono trzy z nich: Lentex S.A., LERG S.A. oraz Gerflor SAS. Efektem tych negocjacji było to, że 15 kwietnia 2011 roku spółka Gamrat SA została sprzedana spółce Lentex SA z Lublińca za kwotę przekraczającą 100 mln zł.

Jak to zwykle bywa w przypadku prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, również pracownicy Gamrat SA otrzymali możliwość nabycia akcji, co umożliwiło 3463 osobom korzystanie z tego benefitu.

Grupa kapitałowa

W 2013 roku, Gamrat zainwestował kwotę 8 625 000 euro, co pozwoliło mu nabyć 100% udziałów w bułgarskiej firmie Devorex, której siedziba znajduje się w Płowdiwie. Devorex specjalizuje się w produkcji różnorodnych systemów, takich jak: systemy rynnowe, odwodnienia liniowe oraz rury polipropylenowe, które są wykorzystywane w instalacjach grzewczych i do przesyłu wody. Warto zaznaczyć, że spółka dysponuje rozbudowaną siecią sprzedaży, która obejmuje ponad 500 dystrybutorów rozlokowanych na czterech kontynentach.

Na początku lipca 2014 roku, 3 lipca, w Myślenicach, w siedzibie spółki PLAST-DACH Sp. z o.o. zawarto dwie umowy przedwstępne dotyczące zakupu 95% udziałów w tej firmie. PLAST-DACH uznawany jest za producenta systemów rynnowych, które są tworzone zarówno z tworzyw sztucznych, jak i stali. W wyniku rozwoju działalności, 18 lutego 2015 roku, firma zmieniła swoją nazwę na PD PROFIL.

Oprócz posiadania spółek zależnych, Gamrat posiada również udziały w dwóch innych firmach. Pierwszą z nich jest Plast-Box S.A., która jest notowana na GPW. Plast-Box specjalizuje się w produkcji opakowań z tworzyw sztucznych, a Gamrat kontroluje 8 600 000 akcji, co stanowi 20,50% kapitału zakładowego tej spółki. Drugą firmą jest Prymus S.A., zajmująca się hurtową sprzedażą wyrobów chemicznych i notowana na NewConnect. Gamrat posiada 1 514 102 akcji tej firmy, co przekłada się na 15,93% udziałów.

---

Oceń: Gamrat

---