Bursa Jasielska

Bursa początkowo miała służyć uczniom jasielskiego gimnazjum i została uroczyście poświęcona 5 października 1912 roku, otrzymując imię wybitnego polskiego wieszcza, Adama Mickiewicza. W trudnym okresie pierwszej wojny światowej budynek został przekształcony w szpital wojskowy, co podkreśla jego rolę jako miejsca wsparcia w czasach kryzysu.

Jednak los bursy na zawsze został zmieniony 1 maja 1940 roku, kiedy to stała się siedzibą gestapo. Tego dnia aresztowani oraz osadzi więźniowie z jasielskiego aresztu zaczęli być tu brutalnie przesłuchiwani, przetrzymywani w czterech ciasnych, piwnicznych celach. Dziś o tych tragicznych wydarzeniach przypomina mierodno miejsce, w którym przetrzymywany był ksiądz, obecnie Sługa Boży Stanisław Kołodziej.

W czasie funkcjonowania placówki gestapo, nadzorowali ją różni komisarze kryminalni, w tym SS-Hauptsturmführer Heinz Schultze, Wilhelm Raschwitz, Heinrich Hamann oraz Josef Palten. Istnieją nieoficjalne relacje o kilku osobach, które udało się zbiec, jednak pewna jest jedynie historia ppor. AK Stanisława Wachowskiego, który w sprytny sposób zdołał uciec, prosząc o możliwość pójścia do toalety.

Po wysiedleniu ludności jasielskiej jesienią 1944 roku, budynek został zniszczony w wyniku pożaru, jak wiele innych konstrukcji w mieście. Mimo zniszczenia, odbudowano go po zakończeniu wojny i przeznaczono na oddział psychosomatyczny szpitala w Jaśle. W ocalałych pozostałościach stworzono Izbę Pamięci, gdzie znalazły swoje miejsce historyczne artefakty, takie jak kajdany oraz fragmenty ścian z oryginalnymi napisami. Na zewnątrz budynku zainstalowano tablicę, która upamiętnia ofiary tamtych czasów.

Od 1991 roku, o to Miejsce Pamięci troszczą się harcerze oraz instruktorzy 139 Drużyny Harcerskiej Lisy, zapewniając, że historia Bursy Jasielskiej, z jej bogatą i tragiczną przeszłością, nie zniknie z pamięci lokalnej społeczności.