Dwór Lisowieckich w Jaśle

Wille i dwory

Dwór Lisowieckich w Jaśle to niezwykle interesujący zabytek, który został wzniesiony w latach 1730–32. Jest on częścią malowniczego parku, który otacza tę historyczną budowlę.

Historia tego dworu jest bogata i pełna fascynujących opowieści, które związane są z jego byłymi właścicielami oraz okoliczną architekturą. Dziś, to miejsce przyciąga turystów oraz miłośników historii, pragnących zgłębić tajniki przeszłości regionu.

Dwór Lisowieckich jest nie tylko przykładem znakomitej architektury epoki, ale również stanowi niezwykłe tło dla wydarzeń kulturalnych oraz lokalnych inicjatyw. Jego piękno alokuje się w symbiozie z otaczającą przyrodą, co czyni go idealnym miejscem zarówno do spacerów, jak i refleksji.

Opis

W XVIII wieku wieś Niegłowice znajdowała się w rękach rodziny Jurkowieckich, a w latach 1730–32 zainicjowano budowę dworu. Na przełomie XVIII i XIX wieku nastąpiła istotna zmiana właścicieli, gdy Kasper Lisowiecki z Podlasia nabył Niegłowice i w ten sposób dwór przeszedł w ręce rodziny Lisowieckich, które miały go w posiadaniu aż do 1919 roku.

W połowie XIX wieku dwór przeszedł znaczną przebudowę, co nadało mu cechy klasycystyczne, odzwierciedlające aktualne trendy architektoniczne tamtych czasów. Na początku XX wieku obszar, na którym znajdował się dwór, miał rozległość 312 hektarów. Po roku 1919, kiedy to nowym właścicielem stał się Czech Alojzy Kolarz, budynek przeszedł gruntowny remont, co przyczyniło się do jego lepszego stanu. W 1935 roku administrację nad majątkiem przejął najmłodszy syn Alojzego, Włodzimierz.

Okres II wojny światowej przyniósł zmiany, ponieważ w dworze kwaterowały obce wojska, co miało wpływ na jego stan. Po 1950 roku rozbudowująca się Rafineria oraz nowopowstająca Naftobudowa przejęły dużą część ziemi należącej do dworu. Po śmierci Alojzego Kolarza w 1951 roku, obiekt pozostawał nieużytkowany przez spadkobierców, którzy nie zamieszkiwali w nim. W późniejszych latach budynek został zasiedlony przez narzuconych lokatorów.

Na początku XXI wieku dwór przeszedł w ręce Piotra Liszcza, prawnuka Alojzego Kolarza, który postanowił zaaranżować w nim sklep z używanymi artykułami importowanymi z zagranicy.

Sam dwór charakteryzuje się nieregularną bryłą, składającą się zarówno z części parterowej, jak i piętrowej. W elewacji frontowej znajduje się wgłębny portyk, podtrzymywany przez parę doryckich kolumn oraz wieloboczny świetlik, który oświetla klatkę schodową. Warto zwrócić uwagę na wyartykulowane lizenami elewacje. Dach nad częścią parterową jest trójpołaciowy, podczas gdy część piętrowa ma dach czterospadowy. W przeszłości dachy były kryte gontem, obecnie pokryto je blachą. Budynek posiada również piwnice w części parterowej.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 14.12.2023 r.]
  2. a b Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu. Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2012 r., s. 143. ISBN 978-83-7510-597-1.
  3. a b Zdzisław Świstak i inni: Na śladach dworów i dworków Jasielszczyzny. Mała Poligrafia Redemptorystów w Tuchowie, Jasło 2005 r., s. 148-172. ISBN 83-86744-58-8.

Oceń: Dwór Lisowieckich w Jaśle

★★★★★
Średnia ocena:4.8 Liczba ocen:23