Jan Wawszczak

Duchowieństwo i religia

Jan Wawszczak, który przyszedł na świat 22 stycznia 1889 roku w Jaśle, był osobą o niezwykłej drodze życiowej. Jego życie zakończyło się 3 lutego 1935 roku w Jaworowie, jednak pozostawił po sobie niezatarte ślady w polskim społeczeństwie.

Był duchownym rzymskokatolickim, którego misją było szerzenie wiedzy i wartości religijnych. W ramach swojego zaangażowania pełnił także funkcję katechety, edukując młodzież w duchu katolickim. Ponadto, miał zaszczyt być kapelanem Wojska Polskiego, co świadczy o jego oddaniu służbie dla kraju.

Życiorys

Jan Wawszczak urodził się 22 stycznia 1889 roku w Jaśle. Swoją edukację rozpoczął w C. K. Gimnazjum w Jaśle, które ukończył w 1907 roku. Następnie kontynuował naukę w Seminarium Duchownym w Przemyślu, gdzie osiągnął tytuł magistra teologii w 1911 roku.

29 czerwca 1911 roku przyjął Sakrament Święceń kapłańskich, udzielonych mu przez biskupa Józefa Sebastiana Pelczara. Wkrótce po święceniach rozpoczął pracę duszpasterską w Rudkach. Na początku 1912 roku przystąpił do towarzystwa Charitas, a w czasie I wojny światowej, musiał opuścić Rudki w celu pełnienia służby jako wojskowy kapelan w c. i k. armii.

Mianowany kapelanem polowym, zajął się opieką nad rannymi i chorymi żołnierzami w Krakowie. W latach 1917-1918 był przydzielony do okręgu uzupełniającego w Tarnowie, a na początku 1918 roku przeniesiono go na teren Bośni, gdzie doczekał zakończenia działań wojennych.

Po powrocie do niepodległej Polski, Wawszczak został zastępcą katechety w szkole wydziałowej żeńskiej w Sanoku. Wkrótce, w 1919 roku, został powołany do służby duszpasterskiej w Wojsku Polskim. Mimo że miał dekret na katechetę do Gimnazjum w Sanoku, otrzymał także prośbę od księdza dziekana Józefa Panasia o przyjęcie do armii. W dniu 15 stycznia 1919 roku mianowano go kapelanem pułku dowodzonego przez pułkownika Belinę, a jego służba na froncie wołyńskim rozpoczęła się przy grupie kapitana Meraka.

During his service, he fell seriously ill with typhus, which adversely affected his health and forced him to undergo surgery. From that point until March 1922, he was appointed as the garrison chaplain in Stryj, completing his military service on March 25, 1922. Subsequently, he was verified in the rank of reserve chaplain with seniority from June 1, 1919.

Shortly after leaving the army in 1922, he became a vicar in Żołynia, and on September 4, 1922, he was assigned to work at the State Women’s Teacher Training College in Jaworów. By the end of 1922, he had been appointed a teacher and, starting February 1, 1926, he took on the role of catechist. As an instructor for the Catholic Action, he played an important role in the community, and in the fall of 1934, he was assigned to the primary school in Jaworów, actively supporting the construction of the church in Lipina.

Zmarł 3 lutego 1935 roku w Jaworowie. Jego ciało zostało pochowane na cmentarzu katolickim tamtejszej miejscowości 6 lutego 1935 roku.

Odznaczenia

Jan Wawszczak wyróżnia się licznymi odznaczeniami, które odzwierciedlają zarówno jego dokonania, jak i wkład w historię. Poniżej przedstawiono zestawienie jego nagród oraz odznaczeń, począwszy od polskich, a skończywszy na austriacko-węgierskich.

Wśród odznaczeń polskich znajdują się:

  • Expositorium Canonicale (1923),
  • Krzyż Niepodległości (27 czerwca 1938, za pracę w dziele odzyskania niepodległości),
  • Krzyż Walecznych (9 kwietnia 1921).

Natomiast jeśli chodzi o odznaczenia austriacko-węgierskie, to znajdują się wśród nich:

  • Srebrny Krzyż Zasługi Cywilnej z Koroną na wstążce Medalu Waleczności (1918),
  • Krzyż Zasługi dla Duchownych Wojskowych II klasy na biało-czerwonej wstążce (przed 1917).

Przypisy

  1. Wykaz kapelanów, służących czynnie lub w rezerwie w WP w okresie pokojowym w latach 1923-1939. Ordynariat Polowy Wojska Polskiego, 01.03.2011 r. [dostęp 28.03.2020 r.]
  2. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 10/11, s. 306, 1932 r.
  3. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 10, s. 567, 25.10.1934 r.
  4. Kronika. „Echo Przemyskie”. Nr 58, s. 2, 20.07.1911 r.
  5. Kronika. „Echo Przemyskie”. Nr 53, s. 2, 02.07.1911 r.
  6. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 7/8, s. 469, 1911 r.
  7. Wiadomości i ogłoszenia urzędowe. Święcenia kapłanów. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 6, s. 307, 1911 r.
  8. Wykaz uczniów klas ósmych od roku szkolnego 1875/6. W: Księga pamiątkowa 70-lecia Państwowego Gimnazjum imienia króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle 1868–1938. Jasło: 1938.
  9. Urszula Olbromska: O pamięci w kamieniu wyrytej... Upamiętnienia Obrońców Ojczyzny i Pomordowanych w rejonie przygranicznym (obecna Ukraina). W: Wojciech Walczak, Karol Łopatecki (red.): Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej. T. 5. Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 2013, s. 457, 475.
  10. Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 1654.
  11. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 3/4, s. 76, 1922 r.
  12. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 1/2, s. 63, 1923 r.
  13. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 3, s. 34 р.
  14. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1301.
  15. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1430.
  16. Rozkazy Ministra Spraw Wojskowych. 1550. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”. Nr 48, s. 1143, 03.05.1919 r.
  17. Militärgeistliche in der Reserve des K. u. K. Heeres auf Kriegsdauer. Wiedeń: 1916, s. 12.
  18. Kronika. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 7/8, s. 136, 1911 r.
  19. Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917, s. 1326.
  20. Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1934. Przemyśl: 1934, s. 210.
  21. Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 12, s. 392, 02.10.1922 r.
  22. Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 1, s. 44, 25.01.1926 r.
  23. W ewidencji diecezji przemyskiej był określany w języku łacińskim jako „Joannes Wawszczak”. W ewidencji wojskowej c. k. armii był określany w języku niemieckim jako „Johann Wawszak”.

Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":

Jan Mikosz | Aleksander Oberc | Kazimierz Wojciechowski (duchowny) | Karol Fischer | Roman Kostikow | Piotr Steczkowski

Oceń: Jan Wawszczak

★★★★★
Średnia ocena:4.7 Liczba ocen:11