Julian Ney, urodzony 24 lipca 1910 roku w Jaśle, to postać, która zapisała się w historii jako polski lekarz oraz jeden z Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
Jego życie, zakończone w 1943 roku w tej samej miejscowości, jest dowodem na to, jak pojedyncze ludzkie działania mogą mieć ogromne znaczenie w kontekście tragedii i cierpienia, które dotknęły wielu w czasie II wojny światowej.
Życiorys
Julian Ney przyszedł na świat 24 lipca 1910 roku w malowniczym Jaśle. W 1929 roku, po ukończeniu nauki w gimnazjum, zdał maturę, co otworzyło przed nim drzwi do dalszej edukacji. Wybór padł na medycynę, którą studiował na Uniwersytecie im. Jana Kazimierza we Lwowie.
W podczas II wojny światowej, kiedy Polska znalazła się pod niemiecką okupacją, Julian zamieszkał w budynku, który stał się częścią strefy ghetto dla Żydów. Pomimo niebezpieczeństwa, z jakim się to wiązało, Julian jako lekarz zyskał pozwolenie Niemców na pozostałe w swoim domu, w celu niesienia pomocy osobom uwięzionym w getcie.
Był on również aktywnym członkiem Związku Walki Zbrojnej, znanym także jako Armia Krajowa. Julian pełnił ważną rolę w komórce konspiracyjnej, która zajmowała się przygotowaniem dokumentów niezbędnych dla ruchu oporu. Jego działania pozwoliły wielu Żydom na ukrycie się, poprzez załatwianie dla nich fałszywych dokumentów w strukturach ZWZ.
Jako lekarz, Julian uratował liczne życie Polaków, ratując ich przed deportacją do III Rzeszy Niemieckiej na przymusowe roboty. Wraz z zaprzyjaźnioną nauczycielką, Anną Bogdanowicz, podjął się niebezpiecznego zadania, aby ocalić młodą Żydówkę, Sarę Diller, organizując jej ucieczkę z getta oraz zapewniając dokumenty i kryjówkę w okolicach Kielc.
Niestety, w październiku 1942 roku, Julian Ney został aresztowany przez niemieckich okupantów za udzielenie pomocy Żydom. Trafił do więzienia w Jaśle, gdzie w wyniku brutalnych przesłuchań i tortur zginął. Jego poświęcenie zaowocowało uratowaniem Sary Diller.
W 1983 roku, 19 września, Instytut Yad Vashem uhonorował zarówno Julianna Neya, jak i Annę Bogdanowicz, nadając obojgu tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ich heroiczne czyny są przykładem odwagi i humanitarnej postawy w obliczu największego zła.
Przypisy
- a b c d e f g h i Magdalena Leszczyńska: Historia pomocy - Ney Julian. sprawiedliwi.org.pl. [dostęp 14.10.2024 r.]
- a b c d e f g h i Bogdan Hućko: W Jaśle oddano hołd Polakom ratujących Żydów podczas okupacji niemieckiej. jaslo.naszemiasto.pl, 20.03.2024 r. [dostęp 14.10.2024 r.]
- Ratujący zamordowami. Ney Julian. muzeumulmow.pl. [dostęp 14.10.2024 r.]
- a b c d "Ich śmierć nie może zostać zapomniana". samorzad.gov.pl. [dostęp 14.10.2024 r.]
- Anna Kruszyńska: Anna Bogdanowicz bohaterką kolejnego odcinka cyklu IPN "Nie tylko Ulmowie". dzieje.pl, 12.04.2024 r. [dostęp 14.10.2024 r.]
- a b c d e f Bogdanowicz Anna, Ney Julian. kaplica-pamieci.pl. [dostęp 14.10.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Jan Szymański (lekarz) | Stefan Schwarz (lekarz) | Helena Kornella | Jan WainOceń: Julian Ney