Jan Ignacy Wodyński, urodzony 31 lipca 1903 roku w Jaśle, to postać niezwykle ważna w polskim środowisku artystycznym.
Jego życie zakończyło się 23 czerwca 1988 roku w Warszawie, gdzie pozostawił po sobie bogaty dorobek artystyczny oraz pedagogiczny.
Był nie tylko malarzem, ale również wykładowcą akademickim, co przyczyniło się do kształtowania kolejnych pokoleń artystów w Polsce.
Życiorys
Jan Ignacy Wodyński przyszedł na świat w rodzinie Stanisława oraz Stanisławy z Kamińskich. Jego edukacja artystyczna rozpoczęła się w 1922 roku, kiedy to ukończył Gimnazjum w Jaśle. W latach 1923–1928 studiował w pracowni Wojciecha Weissa na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a jego nauka kontynuowana była również w Warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz na prestiżowych uczelniach we Francji i Włoszech. Warto również zaznaczyć, że w 1920 roku ochotniczo dołączył do Wojska Polskiego.
W történikej artystycznej Wodyńskiego ważnym momentem było założenie grupy Pryzmat, która istniała między 1928 a 1939 rokiem. W 1934 roku stał się członkiem założycielem warszawskiego oddziału Związku Polskich Artystów Plastyków. Jego zaangażowanie w tej organizacji trwało aż do 1983 roku. W latach 1937–1939 pełnił funkcję asystenta profesora Felicjana Kowarskiego w Szkole Sztuk Plastycznych w Warszawie.
Po zakończeniu działań wojennych Wodyński odegrał kluczową rolę w organizacji Szkoły Sztuk Plastycznych w Katowicach. Od 1 października 1945 roku do końca 1946 roku sprawował stanowisko profesora nadzwyczajnego w Katedrze Malarstwa Dekoracyjnego na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. W latach 1947-1953 uczył w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku, znanej obecnie jako Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku. Tam prowadził pracownię malarstwa na Wydziale Malarstwa. Poza tym, od 1949 do 1950 roku pełnił funkcję rektora, a w latach 1950-1951 był dziekanem tego wydziału.
W latach 1961-1972 roku, tuż przed przejściem na emeryturę, pracował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Wodyński był wielkim artystą, który malował wiele dzieł w technice olejnej, akwareli, gwaszu, a także tworzył rysunki. Poza tym, zrealizował dekoracje wnętrz, między innymi w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Jego prace zdobią również ulicę Długą w Gdańsku oraz polichromie na rynku w Lublinie.
Wódziński zawarł związek małżeński z Zofią Babczyk 7 lipca 1931 roku. Niestety, artysta zmarł 23 czerwca 1988 roku w Warszawie, a jego ostatnie miejsce spoczynku stanowi cmentarz Wojskowy na Powązkach, w kwaterze K-4-7.
Ordery i odznaczenia
Jan Ignacy Wodyński został odznaczony licznymi medalami i wyróżnieniami w uznaniu za swoje zasługi. Wśród najważniejszych wyróżnień znajdują się:
- złoty Krzyż Zasługi, przyznany 19 lipca 1955 roku,
- medal 10-lecia Polski Ludowej, nadany 25 marca 1955 roku.
Nagrody
Jan Ignacy Wodyński otrzymał nagrodę Państwową III stopnia, wyróżnioną w kategorii zespołowej, za swoje dzieło pod tytułem Pierwszomajowa manifestacja. Obraz ten został zaprezentowany podczas Ogólnopolskiej Wystawy Plastyki w 1952 roku.
Upamiętnienie
W dniu 16 czerwca 2018 roku miało miejsce niezwykle ważne wydarzenie – odsłonięcie tablicy pamiątkowej, która została poświęcona Janowi Wodyńskiemu. Tablica umieszczona jest na ścianie budynku w Jaśle, który zlokalizowany jest w miejscu, gdzie niegdyś stał jego dom sprzed wojny.
W 2019 roku, zainteresowanie osobą Jana Wodyńskiego przyczyniło się do powstania filmu poświęconego jego życiu oraz twórczości. Reżyserem tej produkcji był artysta malarz Łukasz Wodyński. W filmie znalazły się utwory zespołu Question Mark, pochodzące z płyty La Terra Rossa.
Przypisy
- Premiera filmu "Jan Wodyński zapisane kolorem" [online], Muzeum Regionalne w Jaśle.
- Wodyński – symboliczny powrót do Jasła [online], Muzeum Regionalne w Jaśle [dostęp 28.10.2018 r.] (pol.).
- Uchwała Prezydium Rządu w sprawie przyznania nagród za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki za rok 1952. „Trybuna Ludu”. Rok V, Nr 203 (1265), s. 6, 23.07.1952 r. Warszawa: KC PZPR. [dostęp 02.08.2024 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411 - Uchwała Rady Państwa z dnia 25.03.1955 r. nr 0/431 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1955 r. nr 96, poz. 1298 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- Jubileusz jasielskiej szkoły. „Nowiny”, s. 4, Nr 144 z 18.06.1968 r.
- Wykaz uczniów klas ósmych od roku szkolnego 1875/6. W: Księga pamiątkowa 70-lecia Państwowego Gimnazjum imienia króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle 1868–1938. Jasło: 1938, s. 122.
- a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 345–346. [dostęp 01.12.2021 r.]}
- Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Adam Gerżabek | Wiesław Kańtoch | Jerzy Matuszkiewicz | Qry | Ignacy Pinkas | Seweryn Bieszczad | Anna Gorajska | Stefan Lechwar | Roksana Węgiel | Ralph Kaminski | Franciszka Platówna-Rotter | Irena Włodek | Mateusz Nocek | Edward Kalisz | Józef Słotwiński | Robert Król | Michał SzpakOceń: Jan Ignacy Wodyński