Aleksandra Leśnodorska, z d remarque Gruszczyńska, urodziła się 13 lutego 1906 roku w malowniczym Jaśle. Jest postacią znaczącą w polskim świecie bibliotekarstwa i edukacji. Przez wiele lat swojego życia, aż do 14 stycznia 1986 roku, pełniła ważną rolę jako bibliotekarka oraz nauczycielka.
W swojej karierze zawodowej była związana z Biblioteką Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, gdzie wnosiła swój wkład w rozwój oraz organizację zasobów bibliotecznych.
Życiorys
Aleksandra Leśnodorska, pochodząca z rodziny robotniczej, była córką maszynisty kolejowego. Uczyła się w I Gimnazjum Państwowym im. Emilii Plater w Krakowie, gdzie w 1924 roku zdała egzamin dojrzałości. Rok później, w Krakowie, zdała także egzamin z zakresu seminarium nauczycielskiego, co umożliwiło jej podjęcie pracy nauczycielskiej w szkole powszechnej w Porąbce w październiku 1925. Uczyła tam aż do maja 1930 roku.
Po tym okresie zamieszkała w Krakowie i rozpoczęła studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, które ukończyła w 1934 roku. Dwa lata później uzyskała dyplom doktora filozofii. W trakcie studiów pracowała jako nauczycielka w Publicznej Szkole Dokształcającej Zawodowej nr 21 w Krakowie (1931–1932), a następnie w Szkole Ekonomiczno-Handlowej w Krakowie (1932–1939). Po wybuchu II wojny światowej, Leśnodorska kontynuowała pracę w Żeńskim oraz Męskim Gimnazjum Kupieckim w Krakowie, jednak w maju 1940 roku została zwolniona z pracy jako zamężna kobieta.
Po zakończeniu wojny, przez pewien czas również zajmowała się nauczaniem i w latach 1945–1951 była związana z Żeńskim Technikum Handlowym w Krakowie. Po krótkiej przerwie, związanej z opieką nad umierającym mężem, zaczęła pracować w Technikum Geologicznym w Krakowie (1953–1954). 1 września 1954 roku rozpoczęła pracę w Bibliotece Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. W ciągu kilku lat zyskała uznanie za swoją znajomość teorii i praktyki bibliotecznej, co przyczyniło się do jej szybkiego awansu zawodowego. Dyrekcja Biblioteki wystąpiła do Komisji Egzaminacyjnej dla Bibliotekarzy Dyplomowanych o zwolnienie jej z egzaminu, a 1 listopada 1962 roku Leśnodorska została adiunktem bibliotecznym.
Jednocześnie objęła kierownictwo Działu Opracowania Druków w Bibliotece PAN, gdzie przyczyniła się do właściwego opracowania i udostępnienia, zwłaszcza starszych zbiorów. W sierpniu 1968 roku uzyskała awans na kustosza dyplomowanego. Choć przeszła na emeryturę pod koniec 1971 roku, kontynuowała swoją pracę w niepełnym wymiarze godzinowym aż do grudnia 1985 roku.
Wykorzystując swoje doświadczenie pedagogiczne, wspierała młodych bibliotekarzy zarówno w Bibliotece PAN, jak i w innych krakowskich bibliotekach naukowych. Brała również udział w pracach edytorskich oraz naukowych, będąc współautorką m.in. pracy zbiorowej „Kraków–Mickiewiczowi”, która ukazała się w 1956 roku z okazji Roku Mickiewiczowskiego. Uczestniczyła także w tworzeniu publikacji w „Roczniku Biblioteki PAN w Krakowie”, takich jak „Listy o Adamie Mickiewiczu” (1957) oraz „Życie kulturalne i artystyczne Krakowa w II połowie XIX wieku” (1959).
26 grudnia 1939 roku wyszła za mąż za Zygmunta Leśnodorskiego, syna Gustawa. Jej mąż był literatem oraz kierownikiem artystycznym w Polskim Radiu oraz w Państwowych Teatrach Dramatycznych. Po jego śmierci, Aleksandra zajęła się edytorstwem rękopisów, co prowadziło do wydania pamiętników: „Wspomnienia i zapiski” (Kraków 1959) oraz „Ludzie mojego miasta” (Kraków 1962), które później połączono w jeden tom „Wśród ludzi mojego miasta. Wspomnienia i zapiski” (Kraków 1968). Aleksandra Leśnodorska miała syna.
Zmarła 14 stycznia 1986 roku i została pochowana w grobowcu rodzinnym Leśnodorskich na cmentarzu Rakowickim w Krakowie 22 stycznia 1986 roku (kwatera XXVIIIa, rząd południowy).
Przypisy
- Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Aleksandra Leśnodorska. rakowice.eu. [dostęp 28.02.2018 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Eugenia Bock | Zygmunt Kukulski | Andrzej Oberc | Urszula Rychlewska | Hugo Steinhaus | Józef Oberc | Bartłomiej z Jasła | Michał Teodor Mendys | Jan Tutaj | Waldemar Michowicz | Włodzimierz Szewczuk | Karol Myśliwiec | Grzegorz Juszczyk | Andrzej Bałanda | Józef Burbelka | Jadwiga Bojanowska | Jerzy Józef Sobczak | Paweł Oberc | Anna Bogdanowicz | Cecilia KriegerOceń: Aleksandra Leśnodorska