Karol Jan Myśliwiec to wybitny polski archeolog oraz egiptolog, któremu zawdzięczamy znaczący wkład w rozwój badań nad starożytnym Egiptem. Urodził się 3 listopada 1943 roku w Jaśle.
Jako jeden z kluczowych kontynuatorów polskich badań archeologicznych, jego prace przyczyniły się do poszerzenia wiedzy na temat tej fascynującej cywilizacji.
Poza tym, Karol Myśliwiec jest także profesorem nauk humanistycznych i członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk, co świadczy o jego uznaniu w kręgach akademickich.
Życiorys
Wykształcenie i działalność naukowa
Karol Myśliwiec zdobył swoje wykształcenie w I Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle, a następnie kontynuował naukę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie specjalizował się w archeologii śródziemnomorskiej ze szczególnym uwzględnieniem egiptologii. Ukończenie studiów wyższych miało miejsce w roku 1967, w czasie kiedy był pod opieką naukową profesora Kazimierza Michałowskiego. Jego praca magisterska koncentrowała się na egipskich modelach rzeźbiarskich z okresu ptolemejskiego.
W 1973 roku na Uniwersytecie Warszawskim Karol Myśliwiec uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych. Jego praca doktorska, zatytułowana Le portrait royal dans le bas-relief du Nouvel Empire (Portret królewski w płaskorzeźbie Nowego Państwa), została opublikowana w 1976 roku w Warszawie. W 1975 roku, po habilitacji na Uniwersytecie Jagiellońskim, skupił się na badaniach dotyczących zoomorficznych form heliopolitańskiego boga Atuma, co zaowocowało rozprawą pt. Studia nad Atumem I. Święte zwierzęta Atuma. W 1987 uzyskał tytuł profesora, a w 1996 roku stał się profesorem zwyczajnym.
Karol Myśliwiec był aktywnym pracownikiem Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN oraz wykładowcą na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. W 1982 roku objął stanowisko dyrektora Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej PAN, a w 1992 roku został kierownikiem Zakładu Archeologii Egiptu Starożytnego w Instytucie Archeologii UW. Uczestniczył w pracach Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej, Komitetu Nauk Orientalistycznych oraz Komitetu Nauk Pra- i Protohistorycznych PAN. Poza tym, był członkiem Niemieckiego Instytutu Archeologicznego w Berlinie oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Egiptologów, a jego wykłady odbywały się na uczelniach w licznych krajach, w tym w Japonii, Chile, USA i Kanadzie. Uczestniczył również w wielu międzynarodowych kongresach naukowych.
W 2004 roku został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a w 2013 roku uzyskał tytuł członka rzeczywistego.
Odkrycia i prace archeologiczne
Karol Myśliwiec rozpoczął swoją karierę archeologiczną w 1969 roku, angażując się w wykopaliska w Egipcie oraz Syrii, pod kierownictwem profesora Kazimierza Michałowskiego. Uczestniczył w badaniach w takich miejscach jak Aleksandria, Deir el-Bahari oraz Palmyra. Dodatkowo brał udział w wykopaliskach prowadzonych przez niemieckie ekipy w świątyni faraona Setiego I w Gurnie oraz w Minszat Abu Omar w Delcie Nilu, a także w pracach w Kadero w Sudanie i Pafos na Cyprze.
Między 1985 a 1995 rokiem kierował polsko-egipskimi wykopaliskami ratunkowymi w Tell Atrib, znanym jako starożytny Athribis, znajdującym się w Delcie Nilu, w pobliżu rozwijającego się miasta Banha. Odkrycie dzielnicy warsztatów artystów i rzemieślników z okresu ptolemejskiego w Athribis oraz publikacja na ten temat uważa za jedno z najważniejszych osiągnięć swojej kariery.
W 1987 roku objął kierownictwo polsko-egipskiej misji archeologicznej w Sakkarze, nieopodal piramidy Dżesera. Ta misja odkryła nieznaną część nekropolii dygnitarzy Starego Państwa w sąsiedztwie najstarszej piramidy świata, w tym grobowiec wezyra Merefnebefa z unikalnymi reliefami i malowidłami, odkryty w 1997 roku, oraz grobowiec kapłana Ni-anch-Nefertum, odkryty w 2003 roku, który był związany z dwoma faraonami Egiptu – Unisem i Tetim.
Publikacje
Karol Myśliwiec to wybitny naukowiec, którego dorobek literacki obejmuje 12 książek. Wśród nich znajdują się trzy publikacje o charakterze popularnonaukowym w języku polskim. Dwie z nich to „Pan Obydwu Krajów”, wydana w Warszawie w 1993 roku, oraz „Eros nad Nilem”, która ukazała się w 1998 roku. Obie książki zostały przetłumaczone i wydane w języku angielskim w Stanach Zjednoczonych oraz w niemieckim w Niemczech. Kolejną wartościową publikacją jest „Święte znaki Egiptu”, wydana w Warszawie w 1990 roku.
Oprócz książek, Myśliwiec jest autorem około 300 artykułów naukowych oraz popularnonaukowych, które najczęściej dotyczą archeologii, historii, sztuki oraz religii starożytnego Egiptu. W jego dorobku znajdują się także publikacje teoretyczne, które koncentrują się na sztuce egipskiej, a w szczególności na portrecie królewskim z okresu Nowego Państwa i Epoki Późnej. Dodatkowo, podejmuje tematykę religii egipskiej oraz teologii politycznej z okresu ptolemejskiego.
Odznaczenia i wyróżnienia
Karol Myśliwiec, uznawany za jednego z czołowych polskich naukowców, zdobył liczne odznaczenia oraz wyróżnienia w trakcie swojej kariery. Wśród najważniejszych odznaczeń, jakie otrzymał, wyróżnia się Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w roku 2012.
Również przyznany mu Order Uśmiechu w 2022 roku świadczy o jego wkładzie w działalność na rzecz dzieci.
W sferze nagród i wyróżnień, Karol Myśliwiec może poszczycić się szeregiem prestiżowych nagród, takich jak:
- Nagroda im. Profesora Hugona Steinhausa z 2004 roku,
- Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej z 2005 roku,
- Perła Honorowa Polskiej Gospodarki w kategorii nauka w 2010 roku,
- tytuł Honorowego Obywatela Jasła z 1993 roku,
- oraz tytuł Kawalera Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie.
Odznaczenia te stanowią nie tylko uznanie dla jego pracy naukowej, ale także dla jego zaangażowania w działalność społeczną i promowanie nauki w Polsce.
Przypisy
- Prof. Karol Myśliwiec odebrał Order Uśmiechu. jaslo365.pl, 03.11.2022 r. [dostęp 28.07.2023 r.]
- Dotychczasowi laureaci nagrody im. Hugona Steinhausa. pfun.pan.pl. [dostęp 17.12.2021 r.]
- Uchwała Nr 2/2013 Zgromadzenia Ogólnego Polskiej Akademii Nauk z dnia 23.05.2013 r. w sprawie wyboru członków rzeczywistych Polskiej Akademii Nauk. sip.lex.pl. [dostęp 24.08.2019 r.]
- Honorowi Obywatele Miasta. jaslo.pl, 04.07.2014 r. [dostęp 10.07.2016 r.]
- Laureaci z poprzednich edycji. polishmarket.com.pl. [dostęp 04.12.2015 r.]
- Odznaczenia z okazji Święta 3 Maja. prezydent.pl, 03.05.2012 r. [dostęp 03.05.2012 r.]
- Członkowie Polskiej Akademii Nauk. Informator, PAN, Warszawa 2011.
- Janusz Kamiński, Urszula Przymus (red.), Zwierzchnictwo w Polsce Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2008, ISBN 978-83-7030-641-0.
- M.P. z 2012 r. poz. 765
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Włodzimierz Szewczuk | Aleksandra Leśnodorska | Eugenia Bock | Zygmunt Kukulski | Andrzej Oberc | Urszula Rychlewska | Hugo Steinhaus | Józef Oberc | Bartłomiej z Jasła | Michał Teodor Mendys | Grzegorz Juszczyk | Andrzej Bałanda | Józef Burbelka | Jadwiga Bojanowska | Jerzy Józef Sobczak | Paweł Oberc | Anna Bogdanowicz | Cecilia Krieger | Michał Lisowski (harcmistrz) | Ignacy KosińskiOceń: Karol Myśliwiec