Zygmunt Kukulski

---

Życiorys

W latach 1901–1909 Zygmunt Kukulski rozwijał swoje umiejętności oraz wiedzę w Państwowym Gimnazjum Klasycznym im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle. Po ukończeniu tej placówki, w roku akademickim 1909/1910, podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, jednak po pewnym czasie zdecydował się przenieść na Wydział Filozoficzny. Od 1910 do 1914 roku kształcił się w zakresie polonistyki oraz pedagogiki.

W latach 1913–1914 rozpoczął swoją karierę pedagogiczną w Gimnazjum św. Anny w Krakowie, jednak jego działalność zawodowa została nagle przerwana przez wybuch I wojny światowej, podczas której służył od 1914 do 1917 roku. Po ciężkich ranach został wzięty do niewoli przez wojska rosyjskie. Mimo trudnych okoliczności, powrócił do kraju jeszcze przed zakończeniem wojny, a pierwsze miesiące po powrocie spędził w szpitalu wojskowym w Krakowie.

Doktorat z zakresu pedagogiki Kukulski uzyskał w 1917 roku, broniąc rozprawy na temat „Działalności pedagogicznej Tadeusza Czackiego”. W kolejnych latach, od 1918 do 1919, piastował stanowisko urzędnika w Ekspozyturze Rady Szkolnej Krajowej. W 1920 roku zamieszkał na stałe w Lublinie, gdzie w 1925 roku uzyskał habilitację na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, na podstawie pracy „Główne momenty myśli i badań pedagogicznych”.

W latach 1920–1939 pracował jako nauczyciel przedmiotów humanistycznych w Państwowym Gimnazjum im. Stanisława Staszica, gdzie od 1931 roku pełnił również funkcję dyrektora. Dodatkowo, w okresie 1926–1930, miał zaszczyt prowadzić wykłady z psychologii i pedagogiki na Państwowym Wyższym Kursie Nauczycielskim. Kukulski był także zatrudniony na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w różnych rolach, od zastępcy profesora, przez profesora nadzwyczajnego, aż do profesora zwyczajnego.

W latach 1920–1939 był bardzo aktywny, prowadząc zajęcia dydaktyczne na Wydziale Nauk Humanistycznych, Teologicznym oraz Prawa Kanonicznego. W latach 1927–1930 sprawował także urząd dziekana Wydziału Nauk Humanistycznych. W międzyczasie, od 1925 roku, dojeżdżał do Lwowa, gdzie prowadził wykłady na Uniwersytecie Jana Kazimierza.

W 1927 roku odegrał istotną rolę w zorganizowaniu Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Lublinie, zostając jego prezesem. Rok 1934 przyniósł mu zaszczyt bycia jednym z członków założycieli Towarzystwa Naukowego KUL. W 1938 roku odwiedził Rzym jako reprezentant KUL na uroczystościach kanonizacyjnych św. Andrzeja Boboli.

Początek II wojny światowej zastał go za granicą, gdzie udał się na wystawę światową w Chicago. Wskutek zaistniałych okoliczności, jego powrót do kraju stał się niemożliwy, co zmusiło go do zatrzymania się w Londynie, a później w Edynburgu. W latach 1943–1944 prowadził wykłady z historii wychowania w Studium Pedagogicznym Uniwersytetu Edynburskiego, które zostało zorganizowane dla polskich nauczycieli.

Zmarł niespodziewanie w Szkocji, a jego symboliczny nagrobek znajduje się na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 267-2-23).

Ordery i odznaczenia

Wśród licznych osiągnięć Zygmunta Kukulskiego należy wymienić szereg odznaczeń, które przyznano mu za zasługi w różnych dziedzinach.

• złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1934),
• srebrny Wawrzyn Akademicki (7 listopada 1936).

---

Oceń: Zygmunt Kukulski

---